ortopedikhastaliklar.com
Prof. Dr. Gürkan Özkoç
Artroskopi Nedir?
Artroskopi, yarım santimetrelik kısa kesilerden eklem içinin görüntülenmesi ve açık bir cerrahi ile yapılabilecek birçok işin daha fazla doku hasarı yapmadan kapalı olarak yapılabilmesine olanak tanıyan bir cerrahi yöntemdir. En sık diz eklemi olmak üzere, omuz, ayak bileği, el bileği, dirsek ve kalça ekleminde de kullanılır. Artroskopik cerrahi, beceri ve teknik ekipman gerektiren bir yöntem olmakla birlikte uygun hasta seçiminde sonuçlar mükemmeldir.
Kullanılan kamera görüntüyü birkaç kez büyüttüğünden ve bazı bölgelerde açık olarak görülmesi imkansız bölgelere de ulaşma imkanı sağladığından açık cerrahiden çok daha başarılı sonuçlar elde edilir.
Artroskopik cerrahi için en çoğunlukla iki küçük kesi yeterlidir. Bazı durumlarda, artroskopi, açık cerrahi ile birlikte gerçekleştirilir. Bu durumda eklemdeki işlem artroskopi ile, eklemin dışındaki bölümü ise açık cerrahi ile tamamlanır.
Hangi Eklemlerde Kullanılır
1. Diz eklemi
Artroskopinin en yaygın kullanım alanı bulduğu eklem dizdir. Genç yaşlarda spor yaralanması sonrası izole menisküs yırtıkları görülebilmekte ve bunların bir kısmına tamir de mümkün olmakla birlikte, menisküsün ortaya yakın bölümdeki yırtıkları iyileşme potansiyeli olmadığından daha fazla eklem hasarı oluşturmadan yırtık yerlerin temizlenmesi ve çıkarılması gerekir. Genç hastada menisküsün çeper kısmındaki yırtıklar bu bölgenin damarlı ve iyileşme potansiyeli olduğu için artroskopi olarak tamir de edilebilir. Yine de tamir edilebilen yırtıklar nispeten az miktardadır.
Burada özellikle halı saha maçı sırasında olan ve dizde dönme ile birlikte şişmenin de olduğu menisküs yırtıklarının ön çapraz bağ yırtığına da eşlik edebileceği, ve MRG’de bağ sağlam raporu çıksa bile ortopedi hekimi tarafından muayene edilmeden bağın sağlam olduğuna inanmamanız gerektiğini hatırlatmak isterim. Eğer ön çapraz bağınız yırtık ise bunun tamir edilmemesi sonrasında ciddi diz eklem problemleri çıkarabileceğini bilmenizde fayda var. Artroskopik ön çapraz bağ tamirinde 2 adet 0,5 cm eklem giriş kesisi dışında dizin ön iç kısmında 3 cm’lik eklem içine konacak olan bağın alındığı ek bir kesi olur. Son teknik gelişmelerle hastalara 3 hafta dizlik ile bastırma sonrası 3-6 haftada işlerine dönmeyi sağlamakla birlikte sportif faaliyetler 4-6 aya kadar ötelenmektedir.
İleri yaş menisküs yırtıkları ise doğası gereği daha farklıdır. Ciddi bir travma olmadan da oluşabilir ve hiçbir şikayeti olmayan dizde de MRG ile menisküs yırtığı çıkabileceğini hatırlatmakta fayda var. Ağrı menisküs yırtığından kaynaklanıyor ise ileri yaş olması artroskopiden fayda görmeyeceğinizi göstermez. Ama eğer beraberinde eklemde ciddi kıkırdak hasarı ve kireçlenme varsa artroskopinin faydaları kısıtlı olacaktır ve sonuçları hakkında hekiminizle görüşmenizde fayda vardır.
Romatizmal rahatsızlardaki eklem içi sinovit yine artroskopik olarak başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Kıkırdak hasarlarında da artroskopik tedavi veya artroskopi destekli tedaviler başarılı sonuçlar verir.
2. Ayak bileği eklemi
Ayak bileği eklemi de artroskopik tedavilerde iyi sonuçların alındığı bir eklemdir. Özellikle burkulmalar sonrası 6 aydan uzun süren ağrılar talus denilen kemikteki kıkırdak altındaki kemiğin yaralanması ve devamında kıkırdağın da buna eşlik etmesiyle devam eden Osteokondritis Dissekans olarak biline hastalığın tedavisine imkan sağlar. Yine iki adet yarım santimetrelik giriş kesisinden tüm işlem yarım saat içinde tamamlanabilir.
3. Omuz eklemi
Omuzda da tekrarlayan çıkıklar omuz çevresi tendon sıkışmaları ve kopmaları, donmuş omuz, serbest cisimler, eklem içi kıkırdak ve biseps tendon sorunları, sinovyal dokuların temizlenmesi artroskopik olarak yapılabilir. Bu konu benim ilgi alanım dışında olduğundan ilgili arkadaşlara bırakıyorum.
